Stanisław Leszczyński na tronie Rzeczypospolitej,
Michał St. de Z..., pon., 26/01/2009 - 17:04
Dziś obchodzimy dwieście siedemdziesiątą trzecią rocznicę abdykacji Króla Stanisława Leszczyńskiego
Trzysta trzy lata temu, w dniu 4 października 1705 roku Stanisław Bogusław Leszczyński herbu Wieniawa wraz z małżonką de domo Katarzyną Opalińską,herbu Łodzia, został koronowany na Króla Polski w Kolegiacie Świętego Jana w Warszawie przez arcybiskupa Konstantego Józefa Zielińskiego, herbu Świnka.
Był to okres kiedy w Rzeczypospolitej Polskiej odbijają się jak od trema wszystkie niewydolności i mankamenty ustroju politycznego. Koniec niepodległości już widać.
Pierwszy raz na polu elekcyjnym Woli, Stanisław Leszczyński zostaje okrzyknięty Królem Rzeczypospolitej 12 lipca 1704 roku. Stanisław Leszczyński miał wówczas 27 lat pochodził z jednego z najznamienitszych rodów Wielkopolskich, magnackich.
Królem go okrzyknięto dzięki protekcji Króla Szwecji Karola XII.
Elektor Saski aresztował synów Króla Jana III Sobieskiego Jakuba i Konstantego.
Sejm elekcyjny z 12 lipca odbywał się pod patronatem Szwecji, naturalnego sprzynierzeńca. Wyboru Stanisława Leszczyńskiego pilnował ambasador szwedzki na czele wojska. Polacy nie chcieli za króla Polaka. Mimo, iż wybór Stanisława Leszczyńskiego nastąpił z protekcji Szwecji, był to wybór dobry bo "PIASTA".
Piękną karierę Stanisława Leszczyńskiego, zakończyła przegrana bitwa pod Połtawą na Ukrainie 8 lipca 1709 - pomiędzy wojskami króla szwedzkiego Karola XII a wojskami rosyjskimi cara Piotra Wielkiego.
Król Stanisław Leszczyński, który nie doznał uznania u Panów Polskich, którzy woleli Niemca, musiał z rodziną uciekać z Kraju.
Najpierw w Szczecinie,później w Księstwie Dwóch Mostów w Palatynacie nadreńskim, Zweibrücken
Sojusznikiem Szwecji pozostał do końca życia.
August II Mocny wielokrotnie próbował zamordować Stanisława Leszczyńskiego. Na jakiś czas sytuacja Króla wygnańca się poprawia, kiedy jego córka Maria zostaje żoną Króla Francji Ludwika XV i królową Francji.
Po śmierci Augusta Mocnego, sytuacja Króla Leszczyńskiego w rodzinnej Rzeczypospolitej staje się dla niego bardziej łaskawa.
W dniu 12 września 1733 roku Król Stanisław Bogusław Leszczyński ponownie zostaje odkrzyknięty Królem, przy pomocy Francji, której ambasador Antoine Felix Monti szafował pieniędzmi.
Kiedy już okrzyknięto Stanisława Leszczyńskiego Królem, w dniu 5 października na Pradze część polskiej szlachty i magnaterii pod szablami moskiewskimi obiera sobie króla Augusta III Sasa.
Stanisław Leszczyński zmuszony przez wojska rosyjskie uciekać do Gdańska, następnie Królewca.
Za zgodę na abdykację otrzymał tron Księcia Baru a później Lotaryngii w latach 1738-1766.
Wiekszość swego życia spędził na wygnaniu rezydując w Lunéville w przepięknym kompleksie pałacowo-parkowym zwanym Małym Wersalem w pobliżu Nancy.
Zakładał szpitale, ochronki dla ubogich oraz szkoły, gdyż edukacja stanowiła dla niego priorytet. Zainaugurował publiczną bibliotekę królewską, z której mogli korzystać mieszkańcy Nancy, co było rzadkością w tamtych czasach. Naukowo-filozoficzne zacięcie Leszczyńskiego skłoniło go do założenia towarzystwa naukowo-literackiego, które przyjęło później nazwę Akademii Nantejskiej.
Otrzymał od króla Francji w dożywocie księstwa Bar-le-Duc i Lotaryngię, w których zasłynął jako dobry gospodarz, mecenas nauki i sztuki.
Wybór Stanisława Leszczyńskiego na Króla Polski, był najlepszym wyborem. Rzeczypospolita za króla by miała Piasta a nie Niemca.Być może przy pomocy Francji, losy polski były by inne.
Stanisław Leszczyński należał w pozytywnym sensie tego słowa do wyróżniających się władców Polski. Inteligentny, wszechstronnie wykształcony, o szerokich zainteresowaniach, wyznawca postępowych poglądów, zręczny dyplomata. Mógłby być świetnym królem. Niestety – sytuacja międzynarodowa, w jakiej z powodu osłabienia wewnętrznego znalazła się w XVIII w. Polska, sprawiła, że choć Stanisław Leszczyński zasiadał na Polskim tronie dwukrotnie, oba okresy jego panowania (a zwłaszcza drugi) trwały krótko i zakończyły się przymusową emigracją.
Tak więc nie miał on czasu na zmianę czegokolwiek w sarmackiej Rzeczypospolitej. Że chciał wzmocnienia władzy centralnej, zniesienia poddaństwa chłopów, ograniczenia liberum veto itp. zaświadczył tylko w swej książce Głos wolny wolność ubezpieczający, datowanej na 1733, ale wydanej w 1748 r.
Stanisław Leszczyński był synem podskarbiego wielkiego koronnego Rafała Leszczyńskiego i Anny z Jabłonowskich, córki Stanisława .
Zmarł 23 II 1766 r w Luenéville wyniku poparzenia przy pieczeniu kartofli. Miał lat 88, Był najdłużej żyjącym królem Polski.
Został pochowany w Kościele Notre -Dame-de-Bon-Secours w Nancy. Kościół został spalony w czasie rewolucji francuskiej. Szczątki zwłok pochowane w Katedrze na Wawelu w 1938 roku
I wziął Leszczyński koronę krwawą,
Lecz krótko zdobił nią skronie.
Bo gdy Szwed przegrał bój pod Połtawą,
August znów zasiadł na tronie.
Król przetrwał mężnie ciosy i burze,
Tak jak na mędrca przystało.
A Bóg mu za to dał w jego córze,
Swietniejszą cieszyć się chwałą.
- Michał St. de Zieleśkiewicz - blog
- Zaloguj się, by odpowiadać
napisz pierwszy komentarz