Ignacy Krasicki, Książe Koscioła, Poetów Rzeczypospolitej Szlacheckiej

avatar użytkownika Michał St. de Zieleśkiewicz

Dwieście trzynaście  lat temu, 14 marca 1801 roku zmarł w Berlinie, Książe Kościoła poetów Rzeczypospolitej Szlacheckiej, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli doby Oświecenia w Polsce i na Świecie; Wieku rozumu, kultury i sztuki.

 

 

 

 

 

 

 

  Prymas, arcybiskup Ignacy Błażej Franciszek  Krasicki herbu Rogala,
 
Syn Jana Bożego Krasickiego, kasztelana chełmskiego , hrabiego  Świętego Cesarstwa Rzymskiego był księdzem, ba arcybiskupem gnieźnieńskim, Prymasem Rzeczypospolitej. Księciem Sambijskim, hrabią Świętego Cesarstwa Rzymskiego.
 

  Urodzenie w rodzinie hrabiów Świętego Cesarstwa, pozwoliło mu na kontakt z najwybitniejszymi rodami polskimi.Bardzo szybko  został kanonikiem kijowskim i przemyskim,bo  już w 1759 roku, a w 1763 roku sekretarzem Prymasa,arcybiskupa gnieźnieńskiego, Władysława II Aleksandra  Łubieńskiego herbu  Pomian, Legata Papieskiego na Rzeczypospolitą.

 

 

 

Władysław Aleksander Łubieński herbu Pomian, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski, interrex w 1763 roku, odznaczony Orderem Orła Białego
 
Prymas, arcybiskup Jgnacy Błażej Franciszek  Krasicki, od 5 października 1763 roku do 25 listopada 1764 roku pełniącego  urząd interrexa Królestwa Polskiego.
Urząd  Kapelana Króla Stanisława Augusta dał mu bardzo szybko awans, bo już w 1766  został Biskupem Warmińskim.Tytuł książęcy. Biskupstwo warmińsko pozwoliło mu na pełną samodzielność.
 
Bardzo blisko związany z ostatnim Królem Rzeczypospolitej Obojga Narodów, Stanisławem Augustem Poniatowskim. Mimo, iż był prezydentem Trybunału Koronnego w Lublinie, nosił godności senatorskie, na niwie polityki niczym wielkim się nie wsławił. Był po prostu  typowym Słowianinem, Polaninem, gzie los Rzeczypospolitej nie był mu obojętny. Żył w czasach kiedy Rzeczypospolita upadała.  Przeżył wszystkie trzy rozbiory, upokorzenia Narodu Polskiego.
Całe swe życie poświecił nauce, kulturze i sztuce. Szło mu to łatwo, gdyż Król Stanisław August Poniatowski był jego przyjacielem. On spowiednikiem króla. Był człowiekiem wszechstronnie wykształconym w  kraju i poza granicami.
Odznaczony:
Orderem Orła Białego,
Św. Stanisława,
Medalem honorowym z dewizą Signum laude virum musa vetat mori (Niech ten znak sławi męża, a muza uczyni nieśmiertelnym
 
Znakomity filozof niemiecki Immanuel Kant określił okres Oświecenia jako "wyjście człowieka z niepełnoletniości, w którą popadł z własnej winy", przy czym niepełnoletniość rozumiał jako "niezdolność człowieka do posługiwania się własnym rozumem". Dlatego, dowodził, hasło oświecenia brzmi: "Sapere aude", co znaczy: "miej odwagę posługiwać się własnym rozumem". Również słowa Kartezjusza, René Descartes "cogito ergo sum" "myślę więc jestem" podkreślały znaczenie i możliwości ludzkiego umysłu, uznawały rozum za najbardziej istotny i twórczy element każdego człowieka.
 
 Na podstawie tych dwóch wypowiedzi widzimy potrzebę szerzenia oświaty, nauki, kultury, sztuki. To było mottem życia świeckiego i duchowego, Księcia Poetów Polskich. Ignacy Krasicki,  stał się nauczycielem i wychowawcą, mentorem i mistrzem dla jemu współczesnych. Rozpoczął działalność literacką jako współpracownik "Monitora". Treść jego artykułów i felietonów obejmowała rozmaite tematy.Mistrz Ignacy Krasicki  interesował się zarówno zagadnieniami społecznymi i moralnymi, jak też problemami kultury i literatury.
Obok wybitnej inteligencji, wszechstronnego wykształcenia i talentu literackiego miał też Krasicki przymioty osobiste, które jednały mu sympatię otoczenia, ułatwiały drogę do kariery. Wytworny, dowcipny, przystojny, brylował w salonach stołecznych i magnackich. Prezentował idealny wzór ówczesnego człowieka z towarzystwa – „galantomana"
"Wyżyny sztuki Krasicki osiągnął w "Satyrach" oraz "Bajkach i przypowieściach". "Satyry" Krasickiego są przede wszystkim satyrami obyczajowymi. Piętnują one pogoń za modą cudzoziemską i życie nad stan, odsłaniają zdrożności życia dworskiego i zamiłowanie do pijaństwa, krytykują rozrzutność i marnotrawstwo, słowem - poddają krytyce wszelkie ujemne zjawiska społeczne, szkodliwe dla moralności narodu. Nie brak w nich także akcentów społecznych ("Pan nie wart sługi") i politycznych ("Do króla"). Występują tutaj satyry-kazania, skupiające uwagę na zjawiskach ogólnych, znamionujących kulturę XVIII wieku"
Prawdziwe mistrzostwo osiągnął Krasicki w bajkach, które podobnie jak satyry, stanowiły gatunek literacki rozpowszechniony w dobie oświecenia. Oprócz bajek o treści społecznej i politycznej, występują bajki o problematyce moralnej, które wyrażają filozofię poety, głoszą określone zasady postępowania, formułują ideały życiowe i przynoszą praktyczne wskazania. Mądrość bajek płynie z obserwacji świata i ludzi.
Twórczość Krasickiego poraża kunsztem i bogactwem gatunkowym.
 
Do Jego najważniejszych dzieł zalicza się:
Hymn do miłości ojczyzny,
Bajki,
Satyry,
Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki,
Myszeida,
Monachomachia i Antymonachomachia.
Zbiór potrzebniejszych wiadomości, drugą po Nowych Atenach polską encyklopedię powszechną. 
 
Arcybiskup Ignacy Krasicki zmarł w Berlinie  14 marca 1801 roku 
 
Został pochowany w Berlinie  w katedrze p.w. Świętej Jadwigi Śląskiej, którą konsekrował w którą w 1774 r.na prośbę króla pruskiego Fryderyka II w 1773 roku.
 http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Sankt_Hedwigskathedrale_Bebelplatz_2.jpg/800px-Sankt_Hedwigskathedrale_Bebelplatz_2.jpg

 
Od  1829 roku Jego prochy spoczywają a najstarszej polskiej katedrze, bazylice archikatedralnej  Wniebowzięcia NMP i Św. Wojciecha w Gnieźnie. Trumna leży w Kaplicy prymasa Teodora Andrzeja Potockiego herbu Pilawa
 
 
 
 
Archikatedra z Kaplicą prymasa Teodora Andrzeja Potockiego herbu Pilawa
 
 
Julian Ursyn Niemcewicz, prezes Towarzystwa Warszawskiego Przyjaciół Nauk, po długich staraniach, sprowadził szczątki ostatniego władcy Warmii i następnie arcybiskupa gnieźnieńskiego, Prymasa, gdzie zostały złożone w podziemiach katedry 17 marca 1829 roku obok biskupa warmińskiego, arcybiskupa i prymasa Teodora Potockiego.

Trumna arcybiskupa Ignacego Krasickiego

Etykietowanie:

7 komentarzy

avatar użytkownika intix

1. Szanowny Panie Michale

Dziękuję za przypomnienie tej pięknej Postaci,
Którą Naród Polski został przez Pana Boga obdarowany...
Ignacy Krasicki... wspaniałą Spuściznę po Sobie zostawił...
Pozwolę sobie załączyć Hymn do miłości Ojczyzny

Pozdrawiam serdecznie

Święta miłości kochanej Ojczyzny,
Czują Cię tylko umysły poczciwe !
Dla ciebie zjadłe smakują trucizny,
Dla ciebie więzy, pęta nie zelżywe.
Kształcisz kalectwo przez chwalebne blizny,
Gnieździsz w umyśle rozkoszy prawdziwe.
Byle cię można wspomóc, byle wspierać,
Nie żal żyć w nędzy, nie żal i umierać.

Wolności ! której dobra nie docieka
Gmin jarzma zwykły, nikczemny i podły,
Cecho dusz wielkich ! ozdobo człowieka,
Strumieniu boski, cnót zaszczycon źródły !
Tyś tarczą twoich Polaków od wieka,
Z ciebie się pasmem szczęścia nasze wiodły.
Większaś nad przemoc ! A kto ciebie godny -
Pokruszył jarzma, albo padł swobodny.

avatar użytkownika Maryla

2. Szanowny Panie Michale

wychowałam sie na bajkach bp. Krasickiego. Dzisiaj warto sięgnąć do tej skarbnicy mądrości, którą nam zostawił wielki Polak.

Bajka na dzisiaj, jedna tylko, a mozna odnieść do naszej rzeczywistości więcej.

KULAWY I ŚLEPY

Niósł ślepy kulawego, dobrze im się działo;

Ale że to ślepemu nieznośne się zdało,

Iż musiał zawżdy słuchać, co kulawy prawi,

Wziął kij w rękę: "Ten - rzecze - z szwanku nos wybawi".

Idą; a wtem kulawy krzyknie: "Umknij w lewo!"

Ślepy wprost i, choć z kijem, uderzył łbem w drzewo.

Idą dalej; kulawy przestrzega od wody -

Ślepy w bród: sakwy zmaczał, nie wyszli bez szkody*

Na koniec, przestrzeżony, gdy nie mijał dołu,

I ślepy, i kulawy zginęli pospołu.

I ten winien, co kijem bezpieczeństwo mierzył,

J ten, co bezpieczeństwa głupiemu powierzył.

Pozdrawiam serdecznie

Maryla

------------------------------------------------------

Stowarzyszenie Blogmedia24.pl

 

avatar użytkownika Pelargonia

3. Szanowny Panie Michale, Skarbnico Wiedzy Historycznej,

Serdeczne dzięki za przypomnienie tej rocznicy:)
Ja też wychowałam się na tych bajkach.

Jakże dają sie one dopasować do sytuacji naszej Ojczyzny!
Choćby ta:

"Mnie to kadzą" - rzekł hardzie do swego rodzeństwa

Siedząc szczur na ołtarzu podczas nabożeństwa.

Wtem, gdy się dymem kadzidł zbytecznych zakrztusił,

Wpadł kot z boku na niego, porwał i udusił.

/szczur - tusk, kot - putin/

Serdeczne pozdrowienia Panu i Małżonce

"Ogół nie umie powiedzieć, czego chce, ale wie, czego nie chce" Henryk Sienkiewicz

avatar użytkownika Michał St. de Zieleśkiewicz

4. Do Pani Intix

Szanowna Pani Joanno,

Wszyscy Polacy kochają arcybiskupa Krasickiego
Jego bajek wszyscy młodzi powinni się uczyć na pamięć

Ukłony

Michał Stanisław de Zieleśkiewicz

avatar użytkownika Michał St. de Zieleśkiewicz

5. Do Pani Maryli

Szanowna Pani Marylo,

Piękna bajka pasuje do naszej rzeczywistości.
Jeden to tusku , drugi to dziadzia.

Ukłony moje najniższe

Michał Stanisław de Zieleśkiewicz

avatar użytkownika Michał St. de Zieleśkiewicz

6. Do Pani Pelargonii

Szanowna Pani Ewo,

W czasach mojej młodości, arcybiskup Krasicki był na indeksie.
Dziś też przestał być modny.
Zastępują go baumany i mnichniki

Ukłony dla Wielce Szanownych Pań

Michał Stanisław de Zieleśkiewicz